Historia Szkoły Podstawowej im. Świętego Stanisława Kostki  w Nowej Wsi Szlacheckiej

Pierwsze wzmianki o istnieniu nauczania w Nowej Wsi Szlacheckiej sięgają roku 1820 i dotyczą nauki w domach prywatnych, wynajmowanych przez Rząd Krakowski. Pierwszymi nauczycielami byli: p. Ludwikowski (1820-1824),
p. Foltyński (1824-1831), p. Krupiński (1831-1838).

W 1849 r. mieszkańcy Kaszowa i Nowej Wsi Szlacheckiej wspólnie wybudowali drewnianą szkołę i odtąd aż do 1875 roku dzieci uczęszczały do Kaszowa.

Od 1876 r. gmina Nowa Wieś Szlachecka stosując się do rozporządzenia władz szkolnych wybudowała na gruncie gminnym swoją murowaną szkołę,
w której „W imię Boże 2 lutego Roku Pańskiego 1877” rozpoczęto nauczanie. Pierwszym nauczycielem i kierownikiem został Piotr Michalik. Szkoła posiadała dwie sale lekcyjne i mieszkanie dla nauczyciela. W drugiej połowie lutego przybyły do szkoły  pierwsze pomoce naukowe i pierwsze podręczniki w liczbie 8 sztuk.
W październiku 1877 roku wybudowano przy szkole stodołę, stajnię drewnianą i piwnicę murowaną. Szkoła dotąd filialna została podniesiona do rzędu szkół etatowych. Na owalnej pieczęci szkoły z tego okresu widnieje napis „Szkoła Etatowa w Nowej Wsi Szlacheckiej”.

W 1886 r. wprowadzono do nauczania kobiece roboty ręczne, a do szkoły sprowadzono pierwsze pozycje z literatury pięknej, wśród nich 4 tomy poezji Adama Mickiewicza. W lipcu 1885 r. ogrodzono budynki szkoły , a w 1907 r. przeprowadzono gruntowny remont szkoły.

Od 1912 roku realizowano plan nauki 4-klasowej, a od 1920 r. zaczął obowiązywać program 7-letniej szkoły powszechnej (5-klasowej). Nauka w czasie
I wojny światowej odbywała się okresowo, o ile pozwalały na to warunki.
Z kart kroniki dowiadujemy się, że „w 1920 r. dzieci uczą już trzy nauczycielki
i kierownik szkoły. Klasy są liczne, do szkoły uczęszcza ok. 150 uczniów. Jest bardzo wysoka drugoroczność ponad 50% w niektórych latach”.

Po I wojnie pojawiła się myśl o budowie szkoły, czego udało się dokonać
w 1926 roku. Od roku szkolnego 1927/28 oficjalnie założono bibliotekę szkolną
i rozpoczęto prenumeratę czasopism „Płomyk” i „Płomyczek”. W 1928/29 powołano Szkolną Kasę Oszczędnościową, zaś w 1934 r. Szkolne Koło Ligi Ochrony Przyrody. Na przełomie roku 1931/32 szkoła brała udział w przeprowadzeniu spisu ludności - Nowa Wieś Szlachecka liczyła wówczas 1097 mieszkańców.

W roku 1935 szkołę odwiedził książę Adam Stefan Sapieha – arcybiskup krakowski. W maju 1935 r. cała szkoła udała się na pogrzeb na Wawel i oddała hołd wielkiemu Polakowi Pierwszemu Marszałkowi Polski – Józefowi Piłsudskiemu.

W czerwcu 1937 r. szkoła otrzymała z Rozgłośni Krakowskiej pierwszy we wsi aparat radiowy, z którego korzystali nie tylko uczniowie, ale także ludność całej wsi. W roku szkolnym 1937/38 założono organizację uczniowską – odpowiednik obecnego Samorządu Szkolnego, powstał również sklepik uczniowski.

Dnia 16 czerwca 1937 r. dzieci szkolne brały udział w sypaniu Kopca Piłsudskiego.

W czasie II wojny światowej, jak podają kroniki, nauka w szkole odbywała się, choć prowadził ją nauczyciel o obco brzmiącym nazwisku. Naukę czytania prowadził także ks. Andrzej Paryś w zakrystii i w domach prywatnych. Nie było podręczników, gdyż dyrektor wszystkie prace naukowe i podręczniki oddał do Urzędu Gminy, a jedynym źródłem wiedzy był miesięcznik „Ster”. Budynek szkolny zajmowany był również okresowo na cele wojskowe.

Dnia 1 kwietnia 1945 r. przybył do szkoły nowy dyrektor J. Myszkowski, który zajął się remontem i zaopatrzeniem w podręczniki i pomoce naukowe.
W 1949 r. rozpoczął się nowy etap w historii szkoły: wprowadzono język rosyjski
i zaczęto upolityczniać nauczycieli.

Od 1951 r. funkcjonował w szkole Polski Czerwony Krzyż. Zakupiono apteczkę na użytek dzieci i mieszkańców. Realizowany był program szkoły
7-letniej. W roku 1951/52 uczniowie ostatniej klasy zdawali egzamin ukończenia szkoły podstawowej.

Od roku 1952 dyrektorem szkoły został Jan Stachnik, który podjął się remontu szkoły, z uwagi na jej fatalny stan. Udało się to dopiero jesienią 1953 r, chociaż prace zostały przerwane i od 20 X nauka dzieci odbywała się w izbach wynajętych na wsi (pomieszczeniach w starych, pustych domach). Dopiero
w grudniu 1953r. prace były kontynuowane i nauka wróciła do szkoły.

W 1956 r. chwilowo, a od 1958 r. całkowicie wyprowadzono ze szkoły religię, równocześnie usunięto krzyże z sal szkolnych.

W 1958 r. przy elektryfikacji wsi doprowadzono na koszt Komitetu Rodzicielskiego prąd do budynku szkoły. Od września 1960 po raz pierwszy
w szkole działała drużyna harcerska. W grudniu po raz pierwszy zostały przebadane dzieci szkolne przez lekarza i dentystę. W 1970 r. zakupiono telewizor czarnobiały i pierwszy we wsi magnetofon.

W roku 1972 władze myślały o likwidacji 8-klasowej szkoły, w zamian chciały wprowadzić jedynie naukę klas I-IV i ogniska przedszkolnego. Wskutek sprzeciwu mieszkańców nie zostało to wprowadzone w życie. W r. 1977 dyrektor Jan Stachnik chciał nadać nowe imię szkole, ale wobec sprzeciwu mieszkańców, którzy chcieli, aby patronem pozostał dalej Święty Stanisław Kostka, nie doszło do obchodów 100-lecia szkoły.

W 1978 r. nowym dyrektorem szkoły został Jan Stawiski, za czasów którego podejmowane były próby remontu szkoły. Tę działalność kontynuował nowy dyrektor - od roku 1988 r. mgr Elżbieta Woźny.

Od 1 stycznia 1995 r. finansowanie szkoły przejęła gmina, co poprawiło znacznie warunki finansowe szkoły. W 1996 r. w wyniku generalnego remontu dawna łazienka w mieszkaniu służbowym została przerobiona na ubikacje szkolne z umywalkami i ciepłą wodą. Do tej pory toalety mieściły się na podwórku.

Z dniem 1.09.2001 roku dyrektorem szkoły została mgr Barbara Wierzbowska. Był to czas reformy oświatowej, w wyniku której zostały utworzone gimnazja, a szkoła stała się 6-klasową placówką. W tym czasie dokonano wielu remontów samego budynku i ogrodzenia przy wsparciu rodziców i środowiska lokalnego. W  styczniu 2005  roku w czasie obrad Rady Gminy została zgłoszona propozycja likwidacji szkoły, ale pomysł upadł i szkoła pozostała.

W roku szkolnym 2017/2018 nowym dyrektorem została pani
mgr Lucyna Socha – Siejka. Jest to czas przemian w oświacie, ponieważ została wprowadzona szkoła ośmioklasowa. Po raz pierwszy od 18 lat w szkole uczy się klasa VII…